《永州八记》

shǐ
西
shān
yàn
yóu
wéi
rén
,
shì
zhōu
héng
zhuì
shí
,
shī
shī
ér
xíng
,
màn
màn
ér
yóu
shàng
gāo
shān
,
shēn
lín
,
qióng
huí
,
yōu
quán
guài
shí
,
yuǎn
dào
dào
cǎo
ér
zuò
,
qīng
ér
zuì
zuì
gēng
xiāng
zhěn
,
ér
mèng
yǒu
suǒ
,
mèng
tóng
jué
ér
,
ér
guī
wéi
fán
shì
zhōu
zhī
shān
shuǐ
yǒu
tài
zhě
,
jiē
yǒu
,
ér
wèi
shǐ
zhī
西
shān
zhī
guài
jīn
nián
jiǔ
yuè
èr
shí
,
yīn
zuò
huá
西
tíng
,
wàng
西
shān
,
shǐ
zhǐ
zhī
suì
mìng
rén
guò
xiāng
jiāng
,
yuán
rǎn
,
zhuó
zhēn
mǎng
,
fén
máo
,
qióng
shān
zhī
gāo
ér
shàng
pān
yuán
ér
dēng
,
ér
áo
,
fán
shù
zhōu
zhī
rǎng
,
jiē
zài
rèn
zhī
xià
gāo
xià
zhī
shì
,
rán
rán
,
ruò
dié
ruò
xué
,
chǐ
cùn
qiān
,
zǎn
léi
,
dùn
yǐn
yíng
qīng
liáo
bái
,
wài
tiān
,
wàng
rán
hòu
zhī
shì
shān
zhī
,
péi
lǒu
wéi
lèi
,
yōu
yōu
hào
,
ér
;
yáng
yáng
zào
zhě
yóu
,
ér
zhī
suǒ
qióng
yǐn
shāng
mǎn
zhuó
,
tuí
rán
jiù
zuì
,
zhī
zhī
cāng
rán
,
yuǎn
ér
zhì
,
zhì
suǒ
jiàn
,
ér
yóu
guī
xīn
níng
xíng
shì
,
wàn
huà
míng
rán
hòu
zhī
xiàng
zhī
wèi
shǐ
yóu
,
yóu
shì
shǐ
,
wéi
zhī
wén
zhì
shì
suì
,
yuán
nián
zuān
tán
zuān
tán
,
zài
西
shān
西
shǐ
gài
rǎn
shuǐ
nán
bēn
zhù
,
shān
shí
,
zhē
dōng
liú
;
diān
wěi
shì
jùn
,
dàng
bào
,
niè
,
páng
guǎng
广
ér
zhōng
shēn
,
zhì
shí
nǎi
zhǐ
;
liú
chéng
lún
,
rán
hòu
háng
qīng
ér
píng
zhě
,
qiě
shí
yǒu
shù
huán
yān
,
yǒu
quán
xuán
yān
shàng
yǒu
zhě
,
zhī
yóu
,
dàn
kuǎn
mén
lái
gào
yuē
:“
shèng
guān
quàn
zhī
wěi
,
shān
shān
ér
gēng
,
yuàn
tán
shàng
tián
mào
cái
huǎn
huò
。”
ér
yán
chóng
tái
,
yán
jiàn
,
háng
quán
gāo
zhě
ér
zhuì
zhī
tán
,
yǒu
shēng
cóng
rán
yóu
zhōng
qiū
guān
yuè
wéi
,
jiàn
tiān
zhī
gāo
,
zhī
jiǒng
shú
shǐ
使
ér
wàng
zhě
,
fēi
tán
?
zuān
tán
西
xiǎo
qiū
西
shān
hòu
,
xún
shān
kǒu
西
běi
dào
èr
bǎi
,
yǒu
de
zuān
tán
tán
西
èr
shí
,
dāng
tuān
ér
jùn
zhě
wéi
liáng
liáng
zhī
shàng
yǒu
qiū
yān
,
shēng
zhú
shù
shí
zhī
yǎn
jiǎn
,
ér
chū
,
zhēng
wéi
zhuàng
zhě
,
dài
shù
qīn
rán
xiāng
léi
ér
xià
zhě
,
ruò
niú
zhī
yǐn
;
chōng
rán
jiǎo
liè
ér
shàng
zhě
,
ruò
xióng
zhī
dēng
shān
qiū
zhī
xiǎo
néng
,
lóng
ér
yǒu
zhī
wèn
zhǔ
,
yuē
:“
táng
shì
zhī
,
huo
er
bu
shou
。”
wèn
jià
,
yuē
:“
zhǐ
bǎi
。”
lián
ér
shòu
zhī
shēn
yuán
yuán
shí
tóng
yóu
,
jiē
,
chū
wài
gēng
yòng
,
chǎn
huì
cǎo
,
è
,
liè
huǒ
ér
fén
zhī
jiā
,
měi
zhú
lòu
shí
xiǎn
yóu
zhōng
wàng
,
shān
zhī
gāo
,
yún
zhī
,
zhī
liú
,
niǎo
shòu
zhī
áo
yóu
,
rán
huí
qiǎo
xiàn
,
xiào
qiū
zhī
xià
zhěn
ér
,
qīng
lěng
lěng
zhuàng
móu
,
yíng
yíng
zhī
shēng
ěr
móu
,
yōu
rán
ér
zhě
shén
móu
,
yuān
rán
ér
jìng
zhě
xīn
móu
xún
ér
zhě
èr
,
suī
hǎo
zhī
shì
,
huò
wèi
néng
zhì
yān
!
qiū
zhī
shèng
,
zhì
zhī
fēng
gǎo
、、
,
guì
yóu
zhī
shì
zhēng
mǎi
zhě
,
zēng
qiān
jīn
ér
jīn
shì
zhōu
,
nóng
guò
ér
lòu
zhī
,
bǎi
,
lián
suì
néng
shòu
ér
shēn
yuán
zhī
,
shì
guǒ
yǒu
zāo
!
shū
shí
,
suǒ
qiū
zhī
zāo
zhì
xiǎo
qiū
西
xiǎo
shí
tán
cóng
xiǎo
qiū
西
háng
bǎi
èr
shí
,
huáng
zhú
,
wén
shuǐ
shēng
,
míng
pèi
huán
,
xīn
zhī
zhú
dào
,
xià
jiàn
xiǎo
tán
,
shuǐ
yóu
qīng
liè
quán
shí
wéi
,
jìn
àn
,
juàn
shí
chū
,
wéi
,
wéi
屿
,
wéi
kān
,
wéi
yán
qīng
shù
cuì
màn
,
mēng
luò
yáo
zhuì
,
cēn
tán
zhōng
bǎi
tóu
,
jiē
ruò
kōng
yóu
suǒ
guāng
xià
chè
,
yǐng
shí
shàng
,
rán
dòng
;
;
chù
ěr
yuǎn
shì
,
wǎng
lái
,
yóu
zhě
xiāng
tán
西
nán
ér
wàng
,
dǒu
zhé
shé
xíng
,
míng
miè
jiàn
àn
shì
quǎn
chà
,
zhī
yuán
zuò
tán
shàng
,
miàn
zhú
shù
huán
,
liáo
rén
,
shén
hán
,
qiǎo
chuàng
yōu
suì
jìng
guò
qīng
,
jiǔ
,
nǎi
zhī
ér
tóng
yóu
zhě
:
líng
,
gōng
,
zōng
xuán
ér
cóng
zhě
,
cuī
shì
èr
xiǎo
shēng
:
yuē
shù
,
yuē
fèng
yuán
jiā
yóu
rǎn
西
nán
shuǐ
háng
shí
,
shān
shuǐ
zhī
zhě
,
ruò
zuān
tán
yóu
kǒu
ér
西
,
háng
,
zhě
jiǔ
,
ruò
西
shān
yóu
cháo
yáng
yán
dōng
nán
shuǐ
háng
,
zhì
jiāng
,
zhě
sān
,
ruò
yuán
jiā
jiē
yǒng
zhōng
yōu
chǔ
chǔ
yuè
zhī
jiān
fāng
yán
,
wèi
shuǐ
zhī
fǎn
liú
wéi
”。
shàng
nán
guǎn
gāo
zhàng
,
xià
bǎi
jiā
lài
zhōng
zhòng
zhōu
xiǎo
,
chéng
tán
qiǎn
zhǔ
,
jiān
zhé
,
píng
zhě
shēn
,
jùn
zhě
fèi
bái
zhōu
háng
ruò
qióng
,
ér
yǒu
xiǎo
shān
chū
shuǐ
zhōng
,
jiē
měi
shí
,
shàng
shēng
qīng
cóng
,
dōng
xià
cháng
wèi
rán
páng
duō
yán
,
xià
duō
bái
,
shù
duō
fēng
nán
shí
nán
,
zhāng
yòu
,
cǎo
lán
zhǐ
yòu
yǒu
huì
,
lèi
huān
ér
màn
shēng
,
jiāo
shuǐ
shí
měi
fēng
shān
ér
xià
,
zhèn
dòng
,
yǎn
rǎn
zhòng
cǎo
,
fēn
hóng
hài
绿
,
wěng
xiāng
,
chōng
tāo
xuán
lài
,
tuì
退
zhù
,
yáo
piāo
wēi
ruí
,
shí
tuī
,
qióng
zhuàng
yǒng
zhī
rén
wèi
cháng
yóu
yān
,
zhī
gǎn
zhuān
yān
,
chū
ér
chuán
shì
zhǔ
yuán
shì
míng
yān
shí
西
nán
háng
néng
bǎi
,
shí
,
mín
qiáo
shàng
yǒu
quán
yōu
yōu
rán
,
míng
zhà
zhà
zhī
guǎng
广
huò
zhǐ
chǐ
,
huò
bèi
chǐ
,
cháng
shí
liú
shí
,
chū
xià
shí
ér
wǎng
,
yǒu
shí
hóng
,
chāng
bèi
zhī
,
qīng
xiān
huán
zhōu
yòu
zhē
西
háng
,
páng
xiàn
yán
shí
xià
,
běi
duò
xiǎo
tán
tán
yuán
jiǎn
bǎi
chǐ
,
qīng
shēn
duō
shū
yòu
běi
háng
,
ruò
qióng
,
rán
jiē
guǐ
shí
guài
huì
měi
jiàn
,
liè
zuò
ér
xiū
yān
fēng
yáo
diān
,
yùn
dòng
shì
zhī
jìng
,
tīng
shǐ
yuǎn
cóng
zhōu
zhī
lǎn
xiǔ
,
jué
shū
shí
,
chóng
ér
fén
,
shī
shī
ér
yíng
wèi
shǐ
yǒu
chuán
yān
zhě
,
léi
suǒ
shǔ
,
zhī
rén
,
shū
zhī
yáng
,
hòu
hǎo
shì
zhě
qiú
zhī
yuán
nián
zhēng
yuè
,
zhì
shí
shí
yuè
shí
jiǔ
,
shí
shí
hóng
xiǎo
tán
,
zhī
měi
shì
shǐ
qióng
shí
jiàn
shí
zhī
shì
qióng
,
shàng
yóu
qiáo
西
běi
xià
shān
zhī
yīn
,
mín
yòu
qiáo
yān
shuǐ
zhī
,
bèi
shí
sān
zhī
,
gèn
shí
wéi
,
liǎng
ruò
chuáng
ruò
táng
,
ruò
chén
tíng
,
ruò
xiàn
kǔn
ào
shuǐ
píng
shàng
,
liú
ruò
zhī
wén
,
xiǎng
ruò
cāo
qín
jiē
xiǎn
ér
wǎng
,
zhē
zhú
sǎo
chén
,
pái
,
luó
chuáng
shí
jiǔ
zhī
jiāo
luò
zhī
liú
,
chù
zhī
yīn
,
jiē
zài
chuáng
xià
;
cuì
zhī
shuǐ
,
lóng
lín
zhī
shí
,
jūn
yīn
shàng
zhī
rén
yǒu
?
hòu
zhī
lái
zhě
yǒu
néng
zhuī
zhī
jiàn
?
zhī
,
shí
tóng
yóu
ér
lái
zhě
,
xiān
shí
,
hòu
shí
jiàn
;
yóu
bǎi
jiā
lài
shàng
ér
lái
zhě
,
xiān
shí
jiàn
,
hòu
shí
jiàn
zhī
qióng
zhě
,
jiē
chū
shí
chéng
cūn
dōng
nán
,
jiān
zhě
shù
yān
shàng
shēn
shān
yōu
lín
qiào
xiǎn
,
dào
xiá
qióng
xiǎo
shí
chéng
shān
西
shān
dào
kǒu
jìng
běi
huáng
máo
lǐng
ér
xià
,
yǒu
èr
dào
:
西
chū
,
xún
zhī
suǒ
de
;
shǎo
běi
ér
dōng
,
guò
shí
zhàng
,
duàn
èr
chuān
fēn
,
yǒu
shí
héng
dāng
yín
shàng
wéi
liáng
zhī
xíng
;
páng
chū
bǎo
,
yǒu
ruò
mén
yān
,
kuī
zhī
zhèng
hēi
,
tóu
xiǎo
shí
,
dòng
rán
yǒu
shuǐ
shēng
,
xiǎng
zhī
yuè
,
liáng
jiǔ
nǎi
huán
zhī
shàng
,
wàng
shèn
yuǎn
rǎng
ér
shēng
jiā
shù
měi
jiàn
,
ér
jiān
,
shū
shù
yǎn
yǎng
,
lèi
zhì
zhě
suǒ
shī
!
zào
zhě
zhī
yǒu
jiǔ
,
shì
,
wéi
chéng
yǒu
yòu
guài
wéi
zhī
zhōng
zhōu
ér
liè
shì
,
gēng
qiān
bǎi
nián
shòu
,
shì
láo
ér
yòng
,
shén
zhě
tǎng
shì
,
guǒ
?
huò
yuē
:
wèi
xián
ér
zhě
huò
yuē
:
zhī
líng
,
wéi
wěi
rén
ér
wéi
shì
,
chǔ
zhī
nán
shǎo
rén
ér
duō
shí
shì
èr
zhě
wèi
xìn
zhī

分享

柳宗元的诗词欣赏

《零陵春望》

唐代 柳宗元柳宗元 唐代

平野春草绿,晓莺啼远林。

平坦空旷的原野上,春天的芳草满是绿意,早晨的莺鸟在远方的树林间啼鸣。

日晴潇湘渚,云断岣嵝岑。

阳光晴和,洒落在潇水与湘水的岸边沙洲,云朵断续不接,飘扬在岣嵝山的小峰上。

仙驾不可望,世途非所任。

得道成仙是无从盼望的,世间也非我所能承受的居处。

凝情空景慕,万里苍梧阴。

沉思凝神也只能空自仰慕,那万里之外,卒于苍梧之野的舜帝英灵。


分享

《送薛存义序》

唐代 柳宗元柳宗元 唐代

  河东薛存义将行,柳子载肉于俎,崇酒於觞,追而送之江浒,饮食之。且告曰:“凡吏于土者,若知其职乎?盖民之役,非以役民而已也。凡民之食于土者,出其什一佣乎吏,使司平于我也。今我受其直,怠其事者,天下皆然。岂惟怠之,又从而盗之。向使佣一夫于家,受若值,怠若事,又盗若货器,则必甚怒而黜罚之矣。以今天下多类此,而民莫敢肆其怒与黜罚者,何哉?势不同也。势不同而理同,如吾民何?有达于理者,得不恐而畏乎!”

  河东人薛存义将要启程,我准备把肉放在盘子里,把酒斟满酒杯,追赶进而送到江边,请他喝,请他吃,并且告诉说:“凡是在地方上做官的人,你知道地方官的职责吗?(他们是)老百姓的仆役,并不是来役使老百姓的。凡是靠土地生活的人,拿出田亩收入的十分一来雇佣官吏,目的是让官吏为自己主持公道。现在自己做官的接受了老百姓的俸禄却不认真给他们办事,普天之下到处都是。哪里只是不认真?而且还要贪污、敲诈等行径。假若雇一个干活的人在家里,接受了你的报酬,不认真替你干活,而且还盗窃你的财物,那么你必然很恼怒进而赶走、处罚他。现在的官吏大多是像这样的,而百姓却不敢尽情地把愤怒发泄出来并责罚他们,这是为什么呢?情势不同啊。地位情况不同而道理一样,对我们的老百姓该怎么办?有明于事理的人,能不惶恐并敬畏吗?”

  存义假令零陵二年矣。早作而夜思,勤力而劳心;讼者平,赋者均,老弱无怀诈暴憎。其为不虚取直也的矣,其知恐而畏也审矣。

  薛存义代理零陵县令两年了。每天很早便起床工作,晚上还在考虑问题,辛勤用力而耗费心血,打官司的都得到公平处理,缴纳赋税的都均衡合理,老的少的都没有内怀欺诈或外露憎恶的,他的行为的确没有白拿俸禄了,他知道惶恐和敬畏也明白无误。

  吾贱且辱,不得与考绩幽明之说;于其往也,故赏以酒肉而重之以辞。

  我低贱并且被贬谪。不能在官员的评议中参与什么评议,在他临行的时候,因此,赠给酒肉而再加上这些赠言。


分享

《重别梦得》

唐代 柳宗元柳宗元 唐代

二十年来万事同,今朝岐路忽西东。

二十年来历经沧桑患难相同,今天忽然歧路分别各自西东。

皇恩若许归田去,晚岁当为邻舍翁。

如果皇恩浩荡允许回家种地,晚年就日夕相处做邻居老翁。


分享

《登柳州城楼寄漳汀封连四州》

唐代 柳宗元柳宗元 唐代

城上高楼接大荒,海天愁思正茫茫。

从城上高楼远眺空旷的荒野,如茫茫海天般的愁思涌了出来。

惊风乱飐芙蓉水,密雨斜侵薜荔墙。

急风胡乱地掀动水中的荷花,密雨斜打在长满薜荔的墙上。

岭树重遮千里目,江流曲似九回肠。

山上的树重重遮住了远望的视线,江流曲折就像九转的回肠。

共来百越文身地,犹自音书滞一乡。

我们一起来到百越这个少数民族地区,虽然处于一地音书却阻滞难通。


分享

《长沙驿前南楼感旧》

唐代 柳宗元柳宗元 唐代

海鹤一为别,存亡三十秋。

与品德高尚的你相别,如今已有三十个春秋。

今来数行泪,独上驿南楼。

今天我独自登临故地,形影孤单,物是人非,禁不住流下了悲伤的泪水。


分享

《游石角过小岭至长乌村》

唐代 柳宗元柳宗元 唐代

志适不期贵,道存岂偷生?

只期达到明道志,不求富贵怕偷生。

久忘上封事,复笑升天行。

今久淡忘曾上奏,更笑求仙学道人。

窜逐宦湘浦,摇心剧悬旌。

才贬永州司马时,食宿不安心担惊。

始惊陷世议,终欲逃天刑。

先怕横遭世人议,后恐帝王赐死刑。

岁月杀忧栗,慵疏寡将迎。

担心今随岁月去,闲散无事少应承。

追游疑所爱,且复舒吾情。

畅游山水本所爱,排遣郁闷舒我情。

石角恣幽步,长乌遂遐征。

幽静石角信步至,远村长乌得空行。

磴回茂树断,景晏寒川明。

茂林遮断石磴路,穿林突现平川明。

旷望少行人,时闻田鹳鸣。

远望但见行人少,时闻田鹳三两声。

风篁冒水远,霜稻侵山平。

风吹竹低远水现,傲霜稻海与山平。

稍与人事间,益知身世轻。

参与人间俗世事,更知小我身世轻。

为农信可乐,居宠真虚荣。

为农确有真欢乐,居官满篇虚荣心。

乔木余故国,愿言果丹诚。

朝中不乏栋梁材,但愿为国献忠诚。

四支反田亩,释志东皋耕。

我欲弃官归田园,躬耕东皋慰平生。


分享

《禅堂》

唐代 柳宗元柳宗元 唐代

发地结菁茆,团团抱虚白。

选择吉地用青茅盖成禅堂,青山团团围住虚白的建筑。

山花落幽户,中有忘机客。

山花飘落在幽静的门前,忘机的禅客在禅堂端坐。

涉有本非取,照空不待析。

涉及了有并非有意去取得,观照于空也不用去解析。

万籁俱缘生,窅然喧中寂。

天地万籁都有缘而生,喧闹当中也有深深的沉寂。

心境本同如,鸟飞无遗迹。

心与物境本同一而无区别,正像鸟飞不留任何痕迹。


分享

《与崔策登西山》

唐代 柳宗元柳宗元 唐代

鹤鸣楚山静,露白秋江晓。连袂度危桥,萦回出林杪。

南国的群山格外幽静,高飞的白鹤声声长鸣;深秋的潇湘从黑夜里醒来,晶莹的霜花将晨光结凝。我们携手渡过残破的木桥,曲曲折折爬到了高过所有树尖的山头。

西岑极远目,毫末皆可了。重叠九疑高,微茫洞庭小。

站在西岭上放眼远望,宇宙间一丝一毫尽收眼底。重重叠叠的山峰啊九疑最高,隐约迷茫的洞庭啊显得微渺。

迥穷两仪际,高出万象表。驰景泛颓波,遥风递寒筱。

放眼眺望辽阔的天地间,这里高出宇宙间一切物象的外表。奔驰似的美景飘浮在北流的潇水上,遥迢的长风掠过寒碜的竹梢。

谪居安所习,稍厌从纷扰。生同胥靡遗,寿比彭铿夭。

遭谪贬还能有什么事可做,已渐渐厌倦了终日的纷纷扰扰。活着似奴隶被抛弃在南荒,等于把生命夭折在满肚子的苦水里。

蹇连困颠踣,愚蒙怯幽眇。非令亲爱疏,谁使心神悄。

跛脚的驴子怕的是受困扑倒,愚蠢和蒙昧怕的是深妙精微。不是让深深爱过的人疏远,谁能让人这般心悲神凄。

偶兹遁山水,得以观鱼鸟。吾子幸淹留,缓我愁肠绕。

让我们双双徜徉在青山绿水之间,看水底鱼儿游天上鸟儿飞。幸好你留在我的身边,舒缓了我心中的愁结肠回。


分享

《汨罗遇风》

唐代 柳宗元柳宗元 唐代

南来不作楚臣悲,重入修门自有期。

我从南方归来不必再象屈原那样为报国无门而悲伤自怜,眼看着就能回到长安回到朝堂。

为报春风汨罗道,莫将波浪枉明时。

在这春风中行进在汨罗江边的路上,回想起先贤,激励着自己要有所作为,不要辜负了这开明的时代。


分享

《中夜起望西园值月上》

唐代 柳宗元柳宗元 唐代

觉闻繁露坠,开户临西园。

夜半醒来听到了浓重的露珠滴落声,打开门来面对愚溪西边依稀的菜园。

寒月上东岭,泠泠疏竹根。

一轮清冷的月亮正在东边的岭上升起,清越的声音是水流冲刷着稀疏的竹根。

石泉远逾响,山鸟时一喧。

泉水从岩石上飞泻而下越远越觉响亮,山中的鸟儿不时地叫一声实在惊人心魂。

倚楹遂至旦,寂寞将何言。

我斜靠在房柱上一直等到天亮,心中寂寞到这般还有什么话可言。


分享